تمایل به حمایت از انتخاب، یکی از جهت‌گیری‌های شناختی مغز ماست. در این جهت‌گیری شناختی شخص تصمیم‌گیرنده فقط به صرف اینکه آن تصمیم را گرفته، بر آن پافشاری و تأکید می‌کند. از دیدگاه شخص ما، تصویری که ما از تصمیمات خود در ذهن خود داریم گاهی به اندازه‌ی خود آن تصمیم پر اهمیت هستند، به خصوص در مشخص کردن اینکه این تصمیم تا چه اندازه احساس پشیمانی و یا رضایت برای ما به ارمغان می‌آورد. سیستم ادراک و شناخت ما، ذهنیت ما را به شکلی در به خاطرسپاری تصمیم‌هایمان مغشوش می‌کند که جنبه‌ها و نتیجه‌های مثبت تصمیم، فارغ از اینکه در تصمیم‌گیری اصلی ما وجود داشته‌اند یا نه، به عنوان بخشی از تصمیم ما به خاطر سپرده شده و گزینه‌ها منفی به تصمیماتی رد شده توسط ما مرتبط می‌شوند. به شکل ساده این گونه می‌توان گفت که سیستم شناخت و ادراک ما، ما را فریب داده و جنبه‌ها مثبت را به تصمیم ما وصل کرده و ما را از گزینه‌های منفی در تصمیمان منفک می‌کند.
اگر به گذشته خود نگاهی کنید و بر بحث‌ها و گفت‌وگو‌های خود نگاهی اجمالی بیندازید، حتما به موارد زیادی در گذشته خود برخورد می‌کنید که بر تصمیمات و نظرات خود پافشاری می‌کردید و حال برای شما مسلم شده که آن تصمیم، تفکر و یا اعتقاد به کل و یا تا حد زیادی اشتباه بوده. اکنون شاید این پرسش برای شما مطرح شود که چرا چنین محکم و مدعیانه از تفکر خود دفاع می‌کردید. برای دلگرمیتان می‌توانیم بگوییم که این پافشاری شما، از دیدگاه روان‌شناختی تا حدودی قابل بررسی است.
برای درک بهتر مثالی ارائه می‌دهیم. شما یک تلفن همراه Iphone 6 Plus خریدید و دوست شما یک Galaxy Note 4 شما و دوستتان در مورد گوشی‌هایتان با هم بحث می‌کنید و به نوعی گوشی‌های خود را به رخ هم می‌کشید. معمولاً در چنین موقعیتی شما از نقاط ضعف گوشی خود چشم پوشی کرده و نقاط قوت آن را بر‌شمرده و برجسته می‌کنید و بالعکس ایرادات گوشی دوستتان را گوشزد کرده و نقاط قوت آن را برنمی‌شمرید. گوشی Iphone به صرف اینکه تصمیم شما بوده مورد حمایت شما قرار گرفته است. و چه بسا شما تا حدودی بر این آگاه هستید که گوشی شما در بسیاری از موارد از گوش دوستتان ضعیف‌تر عمل می‌کند.
اگر بخواهیم این پدیده‌ی روان‌شناختی را در یک جمله خلاصه کنیم این طور می‌توان گفت که: “این گزینه، انتخاب من بوده و در نتیجه بهترین گزینه است.”
شاید برای شما این پرسش مطرح شده باید که چرا افراد مسن نسبت به جوانان بیشتر از عقاید خود دفاع کرده و بر آن‌ها پافشاری می‌کنند و این پافشاری تا حدی قوی است که تقریباً غیر ممکن است که برای یک پیرمرد یا پیرزن ۷۰ ساله استدلال کرد و وی را از اعتقاد به فرض غلطش بازداشت. طبق پژوهش‌های انجام شده این نتیجه حاصل شده که تمایل به حمایت از انتخاب به مراتب در بین افراد مسن شایع‌تر از جوانان است.
از دیدگاه منطق و استدلال رسالت تصمیم‌گیری (انتخاب بهترین گزینه از بین گزینه‌های موجود) است. به همین سبب از دیدگاه ما گزینه انتخاب شده توسط ما بهترین گزینه بوده و بالطبع گزینه‌های رد شد گزینه‌ها اشتباه و یا نامناسبی بوده‌اند. به طور کل باید این نکته را با دقت در نظر داشت که جهت‌گیری‌های شناختی و تمایل به حمایت از انتخاب می‌توانند دیدگاه بی‌طرفانه و صحیح ما از واقعیت و حقیقت را مغشوش کرده و به جای آن برداشتی جهت‌گیرانه از همان حقیقت را جایگزین کنند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.